Jak zwalczać stany zapalne w organizmie?
Czy wiesz, że stany zapalne w organizmie istnieją po to, by organizm mógł zwalczyć infekcję? Trudno w to uwierzyć, kiedy ból towarzyszący zapaleniu gardła utrudnia nawet przełykanie śliny, a duszności występujące przy zapaleniu płuc uniemożliwiają prawidłowe oddychanie. Jeszcze trudniej zrozumieć, że stany zapalne właściwie towarzyszą nam przez cały czas.
Czym jest stan zapalny? Przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu czy wręcz przeciwnie - pomaga zachować równowagę w organizmie?
Stan zapalny to rodzaj reakcji obronnej organizmu. Rozwija się w odpowiedzi na działanie czynników uszkadzających takich jak bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty, urazy mechaniczne (nawet niezdrowa dieta jest obciążeniem dla organizmu i uruchamia stan zapalny - pozbycie się toksyn). Stan zapalny jest więc sytuacją, w której organizm mobilizuje różne mechanizmy po to, by wykryć i unieszkodliwić zagrażające zdrowiu czynniki, a w efekcie - przywrócić równowagę w organizmie.
Działanie stanu zapalnego przebiega fazowo. W początkowej, następuje uwolnienie cytokin prozapalnych, których zadaniem jest zasygnalizowanie komórkom odpornościowym potrzeby namnożenia i ”wędrówki” do miejsca, w którym szkodliwy czynnik się “ulokował”. Kolejna faza - komórki odpornościowe poprzez naczynia krwionośne, chłonne i naturalne przewody ciała przemieszczają się do miejsca zaatakowanego przez destrukcyjne elementy. Tam następuje kolejny etap działania stanu zapalnego, czyli neutralizowanie bądź niszczenie szkodliwego dla zdrowia czynnika.
Ostatnia faza to odbudowa i przywrócenie prawidłowego działania tkanek, które musiały zmierzyć się z negatywnymi dla zdrowia elementami. Stan zapalny, w którym wszystkie wymienione etapy odbywają się bez zakłóceń służy więc powrotowi do równowagi w organizmie. Bywa jednak, że poszczególne fazy stanu zapalnego mieszają się, stan zapalny trwa wiele tygodni, a zdezorientowane komórki odpornościowe zamiast wspierać regenerację, uszkadzają tkanki. Przewlekły stan zapalny w organizmie może być niezauważalny przez długi czas, a jego skutki mogą doprowadzić do śmierci.
Jak rozpoznać, że w organizmie toczy się stan zapalny?
Zaczerwienienia, obrzęki, bóle w różnych miejscach ciała, podwyższona temperatura, wysięki, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia nastroju, brak apetytu, bezsenność, utrata lub przybieranie na wadze, częste infekcje. Żeby wykluczyć bądź potwierdzić stan zapalny konieczne jest przeprowadzanie badań z krwi. Analiza wyników przez lekarza pozwala ustalić dalszą drogę postępowania. Stany zapalne o łagodnym i prawidłowym przebiegu nie wymagają specjalistycznego leczenia, a jedynie wsparcia mechanizmów obronnych organizmu. Przewlekłe, o nietypowym przebiegu muszą być leczone i kontrolowane.
“Lepiej zapobiegać niż leczyć” - profilaktyka stanów zapalnych
Zdrowy tryb życia - brzmi banalnie, ale to najlepsza recepta, by nie dochodziło do obciążenia organizmu i pojawienia się stanów zapalnych. Prawidłowa dieta, aktywność ruchowa, równowaga pomiędzy pracą a odpoczynkiem, odpowiednia ilość i dobra jakość snu to elementy przeciwdziałające i niwelujące czynniki prozapalne. W profilaktyce i zwalczaniu stanów zapalnych ogromną rolę odgrywają fitozwiązki (antyoksydanty - należą do nich także polifenole i immunomodulatory pochodzenia roślinnego). Ich dobrym źródłem są świeże warzywa i owoce. Zapobiegają one powstawaniu i pomagają w walce z wolnymi rodnikami, wykazują silne działanie przeciwzapalne, korzystnie wpływają na regulowanie, wzmacnianie i aktywowanie pracy układu immunologicznego.
Odpowiednia ilość warzyw i owoców w diecie zapewnia również organizmowi niezbędną do prawidłowego działania dawkę witamin i minerałów. Jeżeli z jakichś powodów nie jesteśmy w stanie zadbać o odpowiednią podaż prozdrowotnych składników odżywczych, wsparciem mogą okazać się suplementy diety naturalnego pochodzenia, które w swoim składzie zawierają antyoksydanty i immunomodulatory. Warto jednak pamiętać o tym, że każdy niepokojący objaw ze strony organizmu wymaga konsultacji lekarskiej i to lekarz ocenia stan zdrowia na podstawie wyników badań oraz ustala dalszą drogę postępowania w tym także suplementację w profilaktyce i wspomaganiu leczenia stanów zapalnych.