Tran - co to jest i na co pomaga?

Czy wiesz, że w latach 60 XX wieku dzieciom w polskich szkołach obowiązkowo podawano tran? Nie bez powodu. Już wówczas badania naukowe naukowe udowodniły korzystne oddziaływania tranu jako środka, który służy zdrowiu - odżywia młody organizm, przeciwdziała krzywicy i wzmacnia jego ogólną odporność. Szkoda tylko, że tamto pokolenie nie ma z tranem miłych wspomnień. Niestety mimo walorów prozdrowotnych, produkowany wówczas tran odstraszał ohydnym rybim smakiem i zapachem. Dobrze, że współcześni producenci znaleźli sposoby, aby tran uczynić przyjaznym i dzisiaj nikt z powodu przyjmowania tranu nie przeżywa traumy.
Co to takiego ten ”tran”?
Tran to olej pozyskiwany z wątroby dorsza i innych gatunków ryb z rodziny dorszowatych. Chociaż tranem nazywa się także olej pozyskiwany z wątroby innych gatunków ryb i niektórych ssaków morskich, to nazwa zarezerwowana jest dla oleju z dorszowatych. Słowo “tran” pochodzi z języka niemieckiego i w dialektach oznaczało “łzy”. To, że nazwa przyjęła się do określenia oleju z rybiej wątroby prawdopodobnie związane było ze sposobem jego pozyskiwaniem przez Wikingów. Przez ludy skandynawskie tran był wykorzystywany na szereg sposobów i jako paliwo do oświetlenia, i jako wysokoenergetyczny środek odżywczy, i łagodzący dolegliwości bólowe stawów i mięśni. Nim zyskał uznanie środowiska farmaceutycznego ( zadbał o to w 1850 r. Peter Moller) w innych krajach, służył jako olej techniczny.
Dzięki naukowym badaniom na przestrzeni lat wiemy dziś o tranie bardzo dużo. Przede wszystkim to, że jest to środek o wszechstronnym, korzystnym dla zdrowia ludzkiego działaniu za co odpowiada jego skład. Tran jest bogatym źródłem kwasów omega 3 (DHA i EPA) i witamin: A i D. Jako naturalny środek o prozdrowotnym działaniu znalazł zastosowanie w suplementacji i cieszy się (nie bezpodstawnie) uznaniem szerokiego grona użytkowników.
Na co pomaga tran?
Zawarte w tranie kwasy: DHA - korzystnie wpływa na pracę układu nerwowego i mózgu, EPA - pomaga redukować stany zapalne i wspomaga pracę układu sercowo-naczyniowego i nerwowego. Witamina D wspomaga wchłanianie wapnia, fosforu i potasu co warunkuje mocne i zdrowe kości oraz zęby, służy wzmocnieniu układu immunologicznego. Witamina A korzystnie wpływa na wzrok, jest składnikiem budulcowym siatkówki i zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie nabłonka: skóry, rogówki, przewodu pokarmowego i oddechowego. Należy do przeciwutleniaczy i wspiera odporność organizmu.
Kto może brać tran?
Tran mogą już przyjmować niemowlęta około 6 miesiąca życia, zalecany jest dzieciom i młodzieży w okresie intensywnego wzrostu, seniorom, osobom z obniżoną odpornością, po przebytych infekcjach, narażonym na stres, sięgającym po używki. Oczywiście suplementowanie tranu wymaga konsultacji lekarskiej i zastosowania się do zaleceń.
Kiedy i jak stosować tran?
Tran zaleca się przyjmować codziennie w okresie od jesieni do wiosny (latem łatwo o przedawkowanie witaminy D). Najlepiej z posiłkiem tłuszczowym, (tłuszcz wspomaga wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, do których należą witaminy A i D). Dobrym czasem będzie ranek i śniadanie. Warto wyrobić sobie nawyk regularnego przyjmowania tranu o tej samej porze.
Mimo szerokiego spektrum działania tranu nie powinny stosować osoby z chorobami nerek i hiperkalcemią.
Pamiętaj jednak, że nawet najlepsze suplementy diety nie zastąpią zdrowego trybu życia. Regularna aktywność ruchowa i zbilansowana dieta, w której stałe miejsce powinny mieć świeże warzywa i owoce i tłuste ryby morskie to skuteczny sposób na dobre samopoczucie i zdrowie.